TIMOCOM nakliye barometresi: Kapasite düşüşünden dolayı spot pazarı önem kazanıyor

Avrupa nakliye piyasası hala dengesini bulamadı. Yük arzı ile yükleme alanı arzının kıyaslandığı TIMOCOM nakliye barometresi geçmişte olduğu gibi hala 50:50 dengesinin çok dışında seyrediyor. 

%75 yük oranıyla çok güçlü geçen Ocak ayının ardından mevsimsel olarak daha zayıf bir seyir gösteren Şubat ayında değerler %66'yı göstermiş ve böylece önceki yılın üzerinde kalmıştır. Mart ayında değer çok az bir miktar artış göstermiş olsa da %68 ile önceki yılın (%73) altında kalmıştır. Bu durumun sebeplerinden biri de tabii ki bu yıl Paskalyanın Nisanın ayının sonuna denk gelmesiydi. Geçen yıl daha erken kutlandığı için Paskalya hareketliliği daha önce yaşanmıştı. 

Şirketler spot piyasasına çok güveniyor 

Avrupa genelinde ilk çeyrekte toplam %30 daha fazla yük girişi gerçekleşti. Almanya'da 1. çeyrekte %17'lik bir artış yaşandı (Ocak +%46, Şubat +%23, Mart -%4). TIMOCOM Marketplace'deki yük tekliflerinde bu yüksek talep artışı, şirketlerin geçmişte olduğu gibi spot piyasasına oldukça güvendiğini göstermektedir. Bu aynı zamanda Orta Avrupa'da ve özellikle de Almanya'da faaliyet gösteren çok sayıda nakliye şirketinin kendi filolarını sınırlamalarından, ancak yine de sabit yıllık sözleşmelerin zorunluluklarını yerine getirmelerinden de kaynaklanmaktadır. Yatırım arzusu oldukça sınırlı olduğundan bu eğilimin devam etmesi muhtemeldir. SCI lojistik barometresinin sunduğu bilgiler doğrultusunda uzun mesafeli taşımacılık için araç almayı planlayan Alman şirketler sadece %7. Ekonomideki durgunluk ve olumsuz hava göz önünde bulundurulduğunda bu çok da şaşırtıcı değil. 

Avusturya'daki gelişim Almanya'dan biraz daha iyi

Avusturya'daki yük talebinin gelişimi Almanya ile paralellik gösterse de biraz daha fazla büyümeyle iki ülkede de benzer bir seyirdedir. Avusturya'da 2025 yılının ilk çeyreğinde 2024 yılının 1Ç oranla %24 daha fazla yük teklifi oluşturulmuştur. İlk iki ayda önceki yılın aynı dönemine oranla belirgin bir artış (Ocak +%72, Şubat +%34), buna karşın Mart ayında 2024'e oranla %4'lük hafif bir düşüş görülmektedir. Burada da geç kutlanan Paskalya bir neden olarak görülebilir. Avusturya'dan yapılan sevkiyatların hedef ülkesi olarak Almanya başı çekerken, onu İtalya ve Avusturya içi nakliyatlar takip etmektedir. Almanya'dan Avusturya'ya yapılan yük teklifleri Fransa ve Polonya'nın hemen ardından 3. sırada yer almaktadır. 

2023 yılına oranla taşıma kapasitesi teklifleri %32'lik bir düşüş yaşandı.

İki yıl önceye kıyasla %32 daha az yük alanı teklifi

İlk çeyrekteki kargo alanı talepleri önceki yıla kıyasla az bir düşüş göstermiş, ancak 2023 ile kıyaslandığında değer %32 oranında düşmüştür. TIMOCOM İş İlişkileri Başkanı şunları dile getirmektedir: "Yüksek yük kapasitesi ihtiyacı nedeniyle nakliye şirketleri kapasitelerini oldukça doldurmuş ve artık boş kapasitelerini piyasada rahatça sunamamaktadır". "Buna karşın yük oranının %50 olduğu ve uygun dönüş yüklerinin bulunmasının zor olduğu güzergahlar hala mevcuttur. Örneğin Romanya'dan Almanya'ya doğru tersine oranla çok daha az nakliye siparişi verilmektedir.” 

Teklif fiyatlarında ve fiyat tekliflerinde iniş çıkışlar 

2025'in ilk çeyreğinde örneğin tenteli veya örtülü standart taşımacılıktaki teklif fiyatları dalgalı seyretmiştir.. Uluslararası uzun mesafe güzergahlarda haftalık ortalama 1,34 €/km ila1,55 €/km, Almanya'da ise 1,46 €/km ila 1,76 €/km arasında değişiklik göstermiştir. Buna karşın Almanya'daki taşımacılık şirketlerinin fiyat talepleri 1,53 €/km ila 1,86 €/km arasında olmuş Avrupa genelinde ise 1,38 €/km ila 1,54 €/km arasında seyretmiştir. Fiyatlar taşımacılık arz ve talebine göre zaman içerisinde gelişmiştir: Şubat ayındaki çeyreğin dip değerleri bu yılın Mart ayında hafif bir artış göstermiştir. Almanya'daki yük tekliflerinin en yüksek fiyatları önceki yıla oranla %10 ve Avrupa genelinde %8,4 artmıştır.

Avrupa'daki fiyat aralığının ortalama değerleri alındığında yük sağlayıcıların teklif fiyatları ~1,44 €/km ile nakliye şirketlerinin ~1,46 €/km ortalama fiyat tekliflerinin sadece yaklaşık 2 sent altında kalmıştır. Bu değer Almanya'da neredeyse 8 senttir (~1,61 €/km ile ~1,69 €/km). TIMOCOM'dan Gunnar Gburek verileri analiz ederek: "Burada dikkate alınan fiyatların gerçekten anlaşılan nakliye fiyatlarıyla aynı olması gerekmese de, Almanya'daki fiyatların Avrupa'daki ortalama değerinin oldukça üstünde olduğu kolayca anlaşılmaktadır" diyor.

Belirsizlikler nedeniyle olumsuz hava

Avrupa bölgesinde 2025 yılının ekonomik gelişimi bazı ülkelerin farklı büyüme oranlarına göre değişiklik göstermekte ve Avrupa'nın genelinde artıyı göstermektedir. Almanya için ise tahminler oldukça temkinli ve Avusturya'da olduğu gibi büyümeden çok durgunluk gösteriyor. Sanayiye ek olarak özellikle inşaat ve turizm sektörlerinde üretim düşüşü neredeyse 2020 Kovid yılı kadar şiddetlidir. 

Güncel gümrük tartışmaları göz önünde bulundurulduğunda Avrupa'nın geneline yönelik ekonomik veriler hala çok değişkendir. Ifo enstitüsünün analizine göre Başkan Trump'ın ABD'ye yönelik yeni gümrük vergileri Almanya'nın tedbir almaması halinde Almanya'nın ABD'ye ihracatını muhtemelen %2,4 oranında azaltacaktır. Gunnar Gburek: "İhracatın çok büyük öneme sahip olduğu özellikle Almanya ve Avusturya'da bunun etkileri görmezden gelinemez" "Bu da bizim nakliye barometresinin gelişimine yönelik beklentilerimizi önceki yılın altında kalmasını öngörmemize neden oluyor“ diyor.

Lojistik uzmanları da gümrük açıklamalarının henüz tamamının daha dikkate alınamadığı yıllık raporlarında benzer görüşleri öne sürmektedir. Lojistik uzmanları tahminlerinde 2025 yılı için %1,3 nominal bir büyüme beklerken reel anlamda ise %0,1'lik bir düşüş beklemektedir. ABD ve Çin gibi ticari ortaklar önemini yitirmeye devam edecek, Avrupa ve global ekonomi gelecekte daha da iyileşecektir.